In Oost-Afrika komt kindermishandeling veel voor. Dat gebeurt thuis, op school, of in het geval van kindarbeiders, op de werkplek. Ook kinderen die in tehuizen wonen zijn vaak het slachtoffer van mishandeling. Met dit programma richten we ons op een vorm van kindermishandeling met zeer ernstige gevolgen: seksueel misbruik en geweld. Het besnijden van meisjes valt hier ook onder.
Armoede is een belangrijke oorzaak van misbruik en geweld in Oost-Afrika, net als het feit dat maar weinig meisjes naar school gaan. Ook de in deze regio heersende opvattingen (meisjes tellen minder mee dan jongens) en tradities spelen een belangrijke rol. Het al genoemde besnijden van meisjes is daar een van, een andere traditie is die van de kindhuwelijken waarbij zeer jonge meisjes met veel oudere mannen moeten trouwen. Veel landen in Oost-Afrika kunnen weinig beginnen tegen de daders. Hun wetgeving is nog niet op orde, of ze hebben niet genoeg kennis, medewerkers of geld om ingevoerde wetten uit te voeren.
Gevolgen
Kindhuwelijken en tienerzwangerschappen zorgen er vaak voor dat meisjes niet meer naar school gaan. Bovendien zijn zwangerschappen voor meisjes in Oost-Afrikaanse landen een belangrijke doodsoorzaak, omdat hun lichaam het krijgen van een kind vaak nog niet aankan. Ook lopen ze een groot risico op het krijgen van een hiv-infectie. Bovendien veroorzaken kindhuwelijken en besnijdenissen bij veel meisjes depressiviteit en post-traumatische stress.
Doelen
Om kindermisbruik in Oost-Afrika te stoppen richten we ons voornamelijk meisjes tussen de 12 en 18 jaar. Maar we sluiten jongens niet uit, want ook zij kunnen het slachtoffer zijn van seksueel misbruik en geweld.
Aanpak
In ons programma werken we nauw samen met (dorps)gemeenschappen, de overheden van beide landen en met justitie, zoals politieagenten en openbaar aanklagers. We voeren ons programma uit door:
Kinderen weg te halen uit situaties waarin sprake is van misbruik en geweld. We helpen hen met tijdelijk onderdak, medische en psychosociale zorg en rechtsbijstand.
Binnen gemeenschappen mee te werken aan het versterken van formele en informele kinderbeschermingssystemen
Bij overheden te pleiten voor het toepassen en navolgen van kindvriendelijke procedures. Samen met overheden ontwikkelen we betere systemen voor het identificeren en behandelen van slachtoffers.
Samen te werken met bijvoorbeeld bedrijven, zodat zij seksueel geweld en misbruik kunnen tegengaan.
Medewerkers van politie en justitie te leren hoe ze wetten beter kunnen toepassen. Ook trainen we hen in hoe ze het beste kunnen omgaan met slachtoffers, bijvoorbeeld tijdens verhoren.
Zoveel mogelijk te voorkomen dat kinderen in tehuizen belanden. We stimuleren het bieden van alternatieve zorg, zoals het plaatsen van kinderen bij familieleden of in pleeggezinnen.
Oorzaken wegnemen
We kunnen kinderen helpen die het slachtoffer zijn van seksueel misbruik en geweld, maar als we de oorzaken niet wegnemen blijft het dweilen met de kraan open. Vandaar dat we meewerken aan het uitbannen van kindhuwelijken, meisjesbesnijdenissen, seksueel geweld en tienerzwangerschappen. Daarvoor betrekken we leiders van gemeenschappen bij ons werk; als zij anders gaan denken over deze zaken, doen de leden van de gemeenschappen dat vaak ook. Ook maken we meisjes weerbaar. Ze leren voor zichzelf opkomen en we stimuleren hen om (weer) naar school te gaan.
Resultaten
Een greep uit de resultaten van ons werk tegen kindermisbruik in Oeganda en Tanzania van juli tot en met december 2016:
1991 kinderen (1489 meisjes, 502 jongens) behoed voor diverse vormen van kindermisbruik.
129 slachtoffers en kwetsbare meisjes geholpen om (weer) naar school te gaan.
70 slachtoffers geassisteerd met rechtsbijstand (68 meisjes, 2 jongens).
250 gezinnen geholpen met inkomensgenererende activiteiten.
393 functionarissen van de lokale overheid en 356 vooraanstaande leden van de lokale gemeenschap getraind in kinderrechten en kinderbescherming.
In 2016 heeft Terre des Hommes 21.413 kinderen geholpen in onze vier Oost-Afrikaanse focuslanden Ethiopië, Kenia, Tanzania, en Oeganda. Een op de vijf kinderen was het slachtoffer van uitbuiting: 1.374 kinderen zijn gered van de kinderhandel, 374 kinderen werden onttrokken aan seksuele uitbuiting, 2.156 werden gered van kindermisbruik, en 416 werden geholpen om met kinderarbeid te stoppen.
Het jaarverslag over 2016 is klaar. Het was een bijzonder jaar: die van ons vijftigjarig jubileum. Een dubbel gevoel: mooi dat we al zo lang het vertrouwen en de steun van donateurs en anderen ontvangen, maar confronterend dat wij nog steeds zo hard nodig zijn. Ook dit jaar hebben we honderdduizenden kinderen en bijna vijf miljoen mensen om hen heen hulp, opleiding of zorg geboden.
Terre des Hommes heeft driehonderd meisjes tussen de 8 en 16 jaar behoed voor besnijdenis in het Kuria district in het noorden van Tanzania. Tijdens de traditionele besnijdenis periode van de Kuria, hebben de meisjes ter bescherming tijdelijk in een opvangcentrum gewoond. Na de besnijdenis periode is het centrum met een officiële ceremonie gesloten.
In 2016 boekte Terre des Hommes een aantal aansprekende successen. Daarom blikken we terug op het afgelopen jaar met onze top vijf ‘hoopvolle berichten’.
Vandaag lanceerde Mabel van Oranje, voorzitter van Girls Not Brides namens de drie Nederlandse allianties die zich inzetten tegen kindhuwelijken Girls Not Brides Nederland; het nieuwe netwerk dat zich richt op kennisuitwisseling en gezamenlijke activiteiten om kindhuwelijken internationaal en nationaal te voorkomen. Terre des Hommes is hier onderdeel van.
