Terre des Hommes logo
DoneerStrijd mee
Zoeken

Strijd mee

Word donateurAls partnerTeken de petitieGeef spullen
Actueel

Werkverbod voor vrouwen in Afghanistan: ‘Ik voel me net een gevangene’

28 februari 2023

De Afghaanse Zahida komt de deur niet meer uit. Vrouwen die zich voor hulporganisaties als Terre des Hommes inzetten, mogen van de taliban niet meer werken. ‘Ik heb er dagelijks stress van, dit raakt me zó diep. Als andere landen niks doen, winnen de taliban. Vergeet ons niet.’

Loze beloftes

Al meer dan veertig jaar wordt Afghanistan geteisterd door oorlog, terugkerende natuurrampen, chronische armoede en droogte. In de wederopbouw is het harde werk van (internationale) non-gouvernementele organisaties (ngo’s) zeer belangrijk. De bevolking is er afhankelijk van: noodhulp die veelal gegeven en gecoördineerd wordt door vrouwen. 

Nadat in augustus 2022 de Amerikaanse troepen zich terugtrokken uit Afghanistan, namen de taliban de macht over. De nieuwe regering beloofde de vrouwenrechten niet meer in te perken, maar met een onderwijsverbod voor vrouwelijke studenten en sinds eind december ook een werkverbod voor vrouwelijke medewerkers van ngo’s is er van die belofte niks meer over. De reden voor het werkverbod: vrouwen zouden zich niet aan de strenge kledingvoorschriften hebben gehouden.

‘Als alle vrouwen thuis moeten blijven, zie ik een duistere toekomst voor ons’, zegt Zahida. ‘Bij sommige ngo’s zijn de kantoren zelfs helemaal leeg. Veel van mijn vriendinnen proberen het land te verlaten, omdat ze inzien dat de geschiedenis zich herhaalt.’

Vrouwen een stem geven

Terre des Hommes staat achter haar vrouwelijke medewerkers in Afghanistan. Dat vrouwen er niet mogen werken voor ngo’s, raakt ons in de kern van onze organisatie. Niet alleen omdat er veel vrouwen bij ons in dienst zijn die geweldig werk doen, maar ook omdat we met programma’s als She Leads juist het tegenovergestelde willen bereiken door onderdrukte vrouwen een stem te geven. 

Na de bekendmaking van het werkverbod voor vrouwen heeft een aantal ngo’s hun hulp in Afghanistan stopgezet. Terre des Hommes besloot te onderhandelen met de lokale autoriteiten, zodat we noodhulp kunnen blijven geven aan mensen die dat nodig hebben. We hebben daarbij twee voorwaarden gesteld: dat we toegang hebben tot de meest kwetsbare mensen die hulp nodig hebben (waaronder vrouwen en meisjes) en dat de veiligheid van ons vrouwelijke personeel gegarandeerd is (zowel op kantoor als in het veld).

‘We waren op de goede weg’

Zahida loopt al lang mee in de ngo-sector. In Afghanistan heeft ze voor meerdere organisaties gewerkt, waarvan de laatste jaren voor Terre des Hommes. Ze geeft trainingen aan nieuwe werknemers in de humanitaire hulpverlening; groepen die voornamelijk uit vrouwen bestaan. Sinds het werkverbod van kracht is, moet Zahida alles vanuit huis coördineren. Dat valt niet mee, met aanzienlijk minder deelnemers en het gevoel dat je gevangen zit in je eigen huis. 

‘Ik vraag me constant af waarom dit moest gebeuren. Thuiszitten heeft zo’n slecht effect op mij! Ik krijg nog wel een salaris, maar mag niet naar kantoor komen. Ik kan praktisch niks doen om anderen te helpen. Het neemt al mijn hoop op een betere toekomst weg. Dat terwijl we zo goed op weg waren naar een gelukkig leven zoals vrouwen in andere landen dat hebben. Nu vraag ik me elke dag af: waarom laten ze me niet naar kantoor gaan? Wat is het probleem? Ik voel me net een gevangene.’

'Puur machtsvertoon'

Voor vrouwen die zich niet willen neerleggen bij het besluit van de taliban, is er weinig hoop. Vrouwelijke rechters, advocaten en openbaar aanklagers zijn er niet meer. Demonstreren is te gevaarlijk vanwege geweld door talibanstrijders. En dus is de enige manier om aan het regime te ontkomen, emigreren naar het buitenland. Dat kan als je geld hebt, maar omdat ook veel vrouwen in armoede leven, kunnen ze het land niet verlaten zonder hulp.

‘Negen op de tien vrouwen zit op dit moment thuis. Ze kunnen nergens heen’, zegt Zahida. ‘Er is geen steun voor ons hier in Afghanistan. Ik denk dat we deze situatie alleen kunnen oplossen met hulp van buitenaf, als andere landen druk uitoefenen op de taliban-regering. Organisaties in het buitenland kunnen ons misschien helpen door geld te geven, maar hier binnen verandert er niets. En dat komt niet omdat we een islamitisch land zijn, want in andere islamitische landen mogen vrouwen ook gewoon naar school en werken. Dit verbod is puur machtsvertoon.’

'Vergeet ons niet'

De boodschap van Zahida is helder: ‘Vergeet ons niet. Als andere landen niks doen, wint de taliban. En dat kan ook een negatief effect hebben op andere landen. We hebben als mens recht op werk en onderwijs. De Verenigde Naties hebben de verantwoordelijkheid om iets voor ons te doen. Dus als je dit leest: denk aan je eigen vrouwen en kinderen. Als zij op een dag ineens niet meer mochten studeren of werken, wat zou je dan doen? Probeer je onze situatie voor te stellen en help ons om verandering te brengen. Dit verbod is politiek, niet om religieuze of juridische redenen. Dus alsjeblieft, offer onze rechten niet op voor hun politieke gewin.’

Onze missieWat we doenOnze winkelsZoeken
DoneerStrijd mee
ActueelPublicatiesOnze organisatieWaar we werkenContact

Meld je aan voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte

En blijf op de hoogte van onze werkzaamheden binnen uitbuitingssituaties
Meld je aan